Перайсці да зместу

Баснійска-герцагавінская пяхота

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
ням.: Bosnisch-herzegowinische Infanterie
Краіна  Аўстра-Венгрыя
Тып Пяхота, палявыя егеры
Колеры     
Марш «Ідуць боснікі»
Удзел у Першая сусветная вайна

Баснійска-герцагавінская пяхота (ням.: Bosnisch-herzegowinische Infanterie) — складовая частка сухапутных войскаў аўстра-венгерскіх узброеных сіл у 18941918 гг. Нацыянальнае вайсковае фарміраванне з славянскага мусульманскага насельніцтва Босніі і Герцагавіны ў складзе Аўстра-Венгрыі ў 1894—1918 гг.

У 1878 годзе Аўстра-Венгрыя заняла тэрыторыю Босніі і Герцагавіны разам з Навапазарскім санджаком, які ў той час уваходзіў у склад Асманскай імперыі. У тым жа годзе падчас Берлінскага кангрэса было прынята рашэнне перадаць гэтыя тэрыторыі пад кантроль Аўстра-Венгрыі, хаця яны заставаліся дэ-юрэ ў межах Асманскай імперыі. Гэта працягвалася да 1908 года, калі Боснія і Герцагавіна стала асобнай часткай Аўстра-Венгрыі. Працэс інтэграцыі ў склад імперыі Габсбургаў прадугледжваў таксама пераход баснійскіх ваеннаслужачых у аўстра-венгерскую армію. Кіраўніцтва дзяржавы прыняло рашэнне стварыць нацыянальныя войскі баснійскіх мусульман. Першапачаткова гэта былі роты, колькасць якіх пастаянна павялічвалася, што прывяло да іх рэарганізацыі ў батальёны (з 1885 года — 12 батальёнаў). Пазней, у 1894 годзе былі створаны чатыры пяхотныя палкі і адзін батальён палявых егераў1903 годзе з аб’яднаных рот баснійскіх пяхотных палкоў). Каб падкрэсліць нацыянальную ідэнтычнасць баснійскіх палкоў, была ўведзена ўласная нумарацыя (№ 1—4)[1]. Падчас Першай сусветнай вайны колькасць палкоў павялічвалася за кошт мусульманскага насельніцтва тэрыторый, занятых Аўстра-Венгрыяй (Албанія). Баснійска-герцагавінскія часці ўдзельнічалі ў Першай сусветнай вайне. У 1918 годзе пасля распаду Аўстра-Венгрыі яны таксама спынілі сваё існаванне.

Палкавое свята палкоў было 7 кастрычніка 1908 года. (дзень анексіі тэрыторыі Аўстра-Венгрыяй)[2].

Палкавым маршам баснійскіх пехацінцаў быў твор Эдварда Вагнеса «Ідуць боснікі» (ням.: Die Bosaken Kommen).

Баявых сцягоў баснійскія часці не мелі[3].

1-ы і 3-і стралковыя палкі баснійцаў лічыліся элітарнымі, таму што батальёны іх пяхоты размяшчаліся ў сталіцах дзяржавы: Вене і Будапешце[2] адпаведна.

Структура баснійска-герцагавінскай пяхоты ў афіцыйных дакументах

У 1894 годзе пачалося фарміраванне баснійска-герцагавінскіх пяхотных палкоў з мусульманскага насельніцтва акупіраванай тэрыторыі. Палкі № 1—3 налічвалі чатыры батальёны ў сваім складзе, а 4—ы полк меў тры батальёны[3]. Афіцэрамі ў палках былі прадстаўнікі розных народаў Аўстра-Венгрыі. Каб накіраваць духоўныя патрэбы ў баснійскія часці, быў уведзены Інстытут палявых імамаў[4]. Па стане на ліпень 1914 года[5] арганізацыя баснійскай пяхоты была наступнай:

  • 1-ы баснійска-герцагавінскі пяхотны полк (ням.: Bosnisch-hercegovinisches Infanterie Regiment Nr. 1)
    Раён папаўнення — Сараева.
    Год стварэння — 1.01.1894.
    Дыслакацыя: Вена, Вінер-Нойштат[6].
  • 2-гі баснійска-герцагавінскі пяхотны полк (ням.: Bosnisch-hercegovinisches Infanterie Regiment Nr. 2)
    Раён папаўнення — Баня-Лука.
    Год стварэння — 1.01.1894.
    Месцазнаходжанне: Грац, Баня-Лука.
  • 3-ці баснійска-герцагавінскі пяхотны полк (ням.: Bosnisch-hercegovinisches Infanterie Regiment Nr. 3)
    Раён папаўнення — Тузла.
    Год стварэння — 1.01.1894.
    Месцазнаходжанне: Будапешт, Тузла.
  • 4-ы баснійска-герцагавінскі пяхотны полк (ням.: Bosnisch-hercegovinisches Infanterie Regiment Nr. 4)
    Раён папаўнення — Мостар.
    Год стварэння — 1.01.1894.
    Месцазнаходжанне: Трыест, Мостар.
  • Баснійска-герцагавінскі палявы егерскі батальён (ням.: Bosnisch-hercegovinisches Feldjägerbataillon)
    Раён папаўнення — Сараева.
    Год стварэння — 1.1.1903.
    Месцазнаходжанне: Брук-ан-дэр-Ляйт.

Падчас Першай сусветнай вайны былі створаны яшчэ 4 палкі баснійскай пяхоты (№ 4—8).

Уніформа і абсталяванне

[правіць | правіць зыходнік]

Падраздзяленні баснійска-герцагавінскай пяхоты мелі ідэнтычную экіпіроўку і форму для пяхоты сумеснай аўстра-венгерскай арміі, з некаторымі адрозненнямі. Так, галаўным уборам воіна была феска. Для паўсядзённай формы аддзення — сіні, для параднай — чырвоны з чорным пэндзлем. Падчас Першай сусветнай вайны фескі пачалі вырабляць ахоўнага колеру, як і астатнюю форму. Нягледзячы на тое, што феска гэта традыцыйны мусульманскі галаўны ўбор, нават афіцэры, якія былі не мусульмане, насілі яго. Як і ў астатняй арміі, палкавыя знакі ў выглядзе дубовых і яловых галінак, а таксама памятныя значкі таксама маглі быць замацаваныя ў фесцы. Палкавы колер баснійскіх палкоў быў чырвоным, металічных элементаў — жоўты. На кнопках рымскімі лічбамі быў пазначаны нумар палка[2]. Нанесены колер баснійскага егерскага батальёна быў зялёным, як гэта было і ў астатніх палявых егераў.

Зноскі

  1. Адаменко Д., Ярош О. 2006, с. 25—26.
  2. а б в Адаменко Д., Ярош О. 2006, с. 33.
  3. а б Адаменко Д., Ярош О. 2006, с. 26.
  4. Jung P. Pavlovic D. The Austro-Hungarian Forces in World War I (II) 1914-18. — Man-at-Arms 392, Osprey publishing, 2003. — р. 43
  5. Lukas J. Fighting Troops of the Austro-Hungarian Army: 1868—1914. — NY, 1987. — р. 256.
  6. http://ah.milua.org/garrisons-of-the-austro-hungarian-armed-forces-in-the-early-xx-century-until-the-first-world-war Архівавана 23 снежня 2019.
  • Адаменко Д., Ярош О. Императорский и королевский военный мундир: 1914 год. — К., 2006.